محسن قلی زاده - مفهوم باقيمانده يا پسماند توجه (Attention Residue)، تنها يك نظريه بهره وري ديگر نيست بلكه آن را مقالات علمي پشتيباني مي كند. پروفسور سوفي له روي (Sophie Leroy) در سال 2009 طي مقاله‌اي به اين مفهوم پرداخته است و وقتي من اولين بار اين مفهوم را در كتاب «كار عميق» نوشته كل نيوپورت (Cal Newport) خواندم متوجه شدم در اكثر سازمان‌ها و موسسات كشور اين موضوع بسيار رواج دارد و در حال كاهش بهره وري و عملكرد مديران سطح بالا و تصميم گيرندگان در شركت‌ها است.
پسماند توجه؛ اثر جانبی پر هزینه برای عدم تمرکز
مفهوم پسماند توجه بیان می دارد: هنگامی که شما در حین انجام کار A به سراغ کار B می‌روید، توجه و حواس شما بلافاصله به دنبالتان نمی‌آید و پسماندی از توجه و حواس شما همچنان مشغول کار اولیه باقی می‌ماند.
این پسماند، به ویژه هنگامی که کارتان بر روی وظیفه A قبل از انتقال بر روی وظیفه B تمام نشده و با تمرکز کافی صورت نگرفته باشد بیشتر می‌شود.
این موضوع را به شکل نمادین و ساده تری بیان می‌کنم؛ در دوران کودکی حتما با آبرنگ نقاشی کشیده‌اید. وقتی رنگی را بر روی قلمو استفاده می‌کردیم قبل از استفاده از رنگ دیگر باید قلمو را به طور کامل در آب تمیز می‌کردیم تا رنگ بعدی را خراب نکند.
این اثری که قلموی کمی آغشته به رنگ قبلی و کامل شسته نشده بر روی رنگ جدید می‌گذارد دقیقا مانند پسماند یا باقیمانده توجه در ذهن ما است. مغز ما می‌تواند مانند یک مسواک کثیف باشد!
اگر به مدیران و تصمیم گیرندگان سازمان‌ها و شرکت‌ها در کشورمان دقت کرده باشید متوجه خواهید شد آن‌ها معمولا و به صورت مداوم از این جلسه به آن جلسه می‌روند در عین حال شبکه‌های اجتماعی خود را چک می‌کنند و به ایمیل هایشان پاسخ می‌دهند! در مسیر رفت و آمد بین جلسات هم با افراد مختلف رو به رو می‌شوند و با آن‌ها در مورد مسائل مختلف صحبت می‌کنند و در نتیجه توجهشان نسبت به موضوع یا جلسه بعدی که در آن شرکت خواهند کرد رفته رفته کمتر می‌شود؛ شاید دلیل اینکه جلسات در سازمان ها معمولا خروجی قابل توجهی ندارد و کسی در آن‌ها حرفی برای گفتن و خلاقیتی برای ارائه ندارد همین موضوع است!
پدیده پسماند توجه موجب افزایش اشتباه در کارها، افزایش فشار روی فرد تصمیم گیرنده، مخالفت بدون منطق با حرف‌ها و تصمیمات، محدود شدن در تفکر عمیق و کاهش توانایی حل مسائل و … خواهد شد که در نهایت موجب افزایش هزینه های نهایی شرکت ها و کاهش عملکرد و بهره وری افراد می‌شود.
استراتژی هایی برای کاهش پسماند توجه:
– برای کارهای عمیق، زمان بندی منظمی داشته باشید
– موضوعات یا رفتارهایی که موجب تغییر موضع می‌شود را بررسی و یادداشت کنید
– برای مدیریت ارتباطات روزانه خود، زمان‌های مشخصی تعیین کنید.
– از تقویم و اپلیکیشن ها برای زمان بندی با توجه به برنامه‌های کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت خودتان و کسب و کارتان استفاده کنید.
– مینیمالیست دیجیتالی را تمرین کنید.
– زمان بندی های ارتباطاتتان را با دیگران به اشتراک بگذارید تا بدانند چه زمان هایی می‌توانند منتظر پاسخ یا مکالمه با شما باشند.
– آلارم برنامه ها برای پیغام جدید را در زمان بندی های دیگر کاریتان قطع کنید.
و در نهایت به انجام کار عمیق و متمرکز و تا پایان کار یا رساندن به مرحله‌ای متعهد باشید.
منبع: هفته نامه تدبیر تازه
