اقدام عجیب یک نماینده

این نمایی از فیلم برخورد هاجر چنارانی نماینده اصولگرای نیشابور با سیدجواد حسینی، معاون سیاسی و امنیتی استاندار خراسان رضوی در اختتامیه همایش ملی «زن، خانواده و سلامت» در نیشابور است که از دیروز در شبکه‌های اجتماعی دست به دست می‌شود. البته رفتار چنارانی در این همایش به همین صحنه ختم نمی‌شود. دو فیلم که در مجموع ٥ دقیقه از برخورد‌ها و سخنان چنارانی نسبت به معاون سیاسی استاندار را نشان می‌دهد، تا حد زیادی موضوع اعتراض و برخورد چنارانی با معاون استاندار را برای بیننده نمایان می‌کند. موضوع به اظهارنظر سهوی حسینی و به کار بردن عبارت «خراسان غربی» برمی‌گردد که منجر به برانگیخته شدن احساسات منطقه‌ای میان نیشابور و سبزوار شده است.

٥دقیقه توفانی
در فیلم اول چنارانی در حالی که روی سن و درست کنار تریبون جایی که معاون استاندار ایستاده تا سخنانش را بیان کند می‌ایستد و در حالی که روی تریبون می‌کوبد، فریاد می‌زند: «هنوز یک ماه از سخنانش نگذشته که الان تازه آمده و عذرخواهی می‌کند. در حالی که دو ماه فرصت داشت از مردم نیشابور معذرت‌خواهی کند.» در ادامه فیلم در حالی که اطرافیان تلاش می‌کردند او را آرام کنند چنارانی انگشت اشاره‌اش را به نشانه تاکید بالا و پایین می‌برد و ادامه می‌دهد: «قسم بخورد و بگوید غلط کردم تا پایان عمرم....» که تلاش اطرافیان برای دور کردن او از سن حرف‌هایش را ناتمام می‌گذارد.

در همان اثنا که چنارانی برای دقایقی از تریبون فاصله می‌گیرد با توضیحات یکی از دست‌اندرکاران همایش که پشت تریبون قرار گرفته معلوم می‌شود دو ماه قبل حسینی، معاون سیاسی استاندار خراسان رضوی در جلسه افتتاح پارلمان زنان در فرمانداری مشهد در سخنانش از عبارت «استان خراسان غربی» استفاده کرده که البته در همان جلسه هم عذرخواهی کرده است. گوینده این توضیحات می‌گوید درخواست عذرخواهی دوباره از حسینی غوغاسالاری است. اینکه فرماندار ما بومی نیست حرف درستی نیست مگر فرماندار غیر بومی نمی‌تواند کار کند؟! ما باید ملی فکر کنیم، که این سخنان گوینده با تشویق حاضران مواجه شد.

این عبارات اما آتش نیمه‌خاموش نماینده نیشابور را دوباره برافروخت. چنارانی دوباره فریاد زنان روی سن آمد و با دست به حسینی اشاره کرد که باید از جلسه بیرون برود. حسینی همچنان پشت تریبون ایستاده بود. وقتی اطرافیان او مانع نزدیک‌تر شدن چنارانی به معاون استاندار شدند چنارانی یک‌باره پایه میکروفن را بلند کرد و به طرف حسینی حرکت کرد و فریاد زد: «پاشو برو بیرون.» که حاضران حلقه دور چنارانی را تنگ‌تر کردند تا پایه میکروفن را از او بگیرند و او را به پایین سن ببرند. حسینی هم گفت: «با احترام به مردم نیشابور دیگر سخنانم را ادامه نمی‌دهم. از همه شما عذرخواهی می‌کنم، شما بسیار برای من عزیز هستید و همه توانم را برای شهر شما به کار می‌برم و از نماینده محترمان تشکر می‌کنم.» بک‌گراند این سخنان اما فریادهای بی‌وقفه چنارانی بود.

اما در فیلم دوم هم چنارانی در پایین سن در حالی که فریاد می‌زند با صدایی بریده بریده، می‌گوید: «ایشان به نیشابور توهین کرده است. چرا ایشان را به برنامه دعوت کرده‌اید. او باید جلسه را ترک کند.» تعدادی از مهمانان و دست‌اندرکاران برنامه با چهره‌هایی مبهوت و متعجب تلاش می‌کنند او را آرام کنند. اما چنارانی در حالی که همچنان فریاد می‌زند، می‌گوید: «ایشان باید از جلسه بیرون برود. من از اینجا تکان نمی‌خورم.» بعد خطاب به حسینی، معاون سیاسی استاندار با همان لحن عصبانی می‌گوید: «آقای حسینی پاشو برو بیرون.» بعد هم خطاب به حضار می‌گوید: «اگر نیشابوری هستید مدیون هستید تا وقتی حسینی اینجاست بنشینید.» چنارانی اما در ادامه اعتراضاتش فریاد می‌زند: «این (معاون سیاسی استاندار) ‌سبزواری فکر می‌کند. کسی که سبزواری فکر می‌کند لیاقت استانداری و وزارت کشور را ندارد. به نیشابور خیانت نکنید و همه بلند شوید و بیرون بروید. بعد هم خودش جلسه را ترک می‌کند.» البته بی‌آنکه کسی بیرون برود، همایش هم به کار خودش ادامه می‌دهد.

دغدغه‌های قومی چنارانی
اما منظور هاجر چنارانی از اینکه تفکر معاون سیاسی استاندار سبزواری است چه بود؟ ماجرا به یک دعوای نه چندان کهنه میان سبزوار و نیشابور بر می‌گردد. حسینی، معاون استاندار خراسان اصالتا سبزواری است. او دو ماه پیش به صورت سهوی در حین سخنرانی از عبارت خراسان غربی استفاده کرده بود. تشکیل خراسان غربی پروژه‌ای است که سبزواری‌ها پیگیر شکل‌گیری آن هستند و نیشابوری‌ها با آن مخالفند. بازتاب‌های انتشار فیلم اعتراضی چنارانی در فضای مجازی منجر به انتشار فیلم دیگری از جلسه دو ماه قبل معاون استاندار شد که در آنجا حسینی عبارت «خراسان غربی» را به کار برده بود. در این فیلم یکی از حاضرین خطاب به حسینی می‌گوید: «آقای حسینی این جلسه کمی به کام ما نیشابوری‌ها تلخ شد. شما از خراسان غربی نام بردید. این خراسان غربی جایگاه جدیدی در تقسیمات کشوری است؟» که حسینی به او پاسخ می‌دهد: «اگر چنین چیزی گفتم اشتباه گفته‌ام. منظور من غرب استان خراسان بود. اگر گفته‌ام خراسان غربی اشتباه گفته‌ام.» توضیحاتی که نماینده نیشابور را راضی نکرده تا دو ماه بعد اینچنین به آن واکنش نشان دهد.

دیروز در پایان همایش هم سعید شیبانلو فرماندار نیشابور به این حواشی واکنش نشان داد و گفت: «این رفتار به هیچ‌وجه پسندیده نبود. در سابقه تاریخی و فرهنگی و جایگاه نیشابور چنین رفتارهایی وجود نداشته و قابل قبول نبوده است. چنین مهمان‌نوازی اصلا سابقه نداشته است. اگر حتی یک درصد پیش‌بینی می‌کردیم چنین اتفاقی خواهد افتاد اصلا مهمان دعوت نمی‌کردیم. اما ما به عنوان انسان به حدی از حرمت و احترام قایل هستیم و به تبع انتظارمان این بود که رسم ادب و مهمان‌نوازی را با همان حداقل وجوه انسانی و اخلاقی حفظ کنیم. اگر پیش‌بینی می‌کردم این وجوه تا این اندازه مخدوش خواهد شد و تنزل خواهد کرد اصلا این برنامه را برگزار نمی‌کردم و مهمان هم دعوت نمی‌کردم و این اتفاق هم نمی‌افتاد. امیدوارم بعد از این‌چنین رویدادی تکرار نشود.»

حاشیه‌آفرینان مجلس دهم
این نخستین باری نیست که برخورد هاجر چنارانی با یک مقام مسوول حاشیه‌ساز می‌شود. ٣١ مردادماه سال گذشته هم چنارانی در جریان طرح سوالش از فرهادی وزیر علوم حاشیه‌ساز شده بود. این سوال نخستین تجربه نمایندگان مجلس دهم در طرح سوال از وزرای دولت بود. چنارانی بعد از توضیحات وزیر علوم در وسط صحن آنقدر فریاد زد تا وزیر علوم بر خلاف آیین‌نامه داخلی مجلس و رسم مالوف به وسط صحن جایی که او ایستاده بود بیاید و به او قول بدهد که خواسته‌اش را عملی می‌کند.

پیش از آن هم در تیرماه سال گذشته او به نشانه اعتراض، نماز جمعه نیشابور در روز قدس را ترک کرده بود. ماجرا از این قرار بود که چنارانی روز پیش از نماز جمعه در کانال تلگرامی‌اش خود را به عنوان نخستین زنی که سخنران پیش از خطبه‌ها خواهد بود معرفی کرده و وعده داده بود روز قدس و پیش از خطبه‌های نماز جمعه سخنرانی خواهد کرد. اما روز جمعه (١١تیرماه ٩٥) مظفری، فرماندار وقت نیشابور پشت تریبون قرار گرفت و هاجر چنارانی که به‌صورت غیرمعمول در قسمت آقایان حاضر شده بود، به نشانه اعتراض محل نماز جمعه را ترک کرد.

علاوه بر چنارانی صحنه‌های دیگری از برخوردهای نامتعارف نمایندگان با مسوولان وجود دارد. از جمله زهرا سعیدی، نماینده مبارکه که شهریورماه گذشته فیلم برخورد تند او با استاندار اصفهان بر سر کارگران فولاد مبارکه که خبرساز شده بود. افزون بر او حمدالله کریمی، نماینده بیجار هم مردادماه امسال با مامور ناجا در محوطه فرودگاه درگیری فیزیکی داشت که دامنه موضوع به قوه قضاییه کشیده شد.

هیات نظارت بر رفتار نمایندگان وارد می‌شود
اما قرار است با این قبیل رفتارها که بیش و پیش از هرچیز شأن نمایندگان را مخدوش می‌کند چه برخوردی شود؟ هیات نظارت بر رفتار نمایندگان قرار است چه تصمیمی درباره این رفتارها بگیرد و با موارد مشابه آن تا الان چه برخوردی انجام داده است؟ اینها سوالاتی است که محمدجواد جمالی‌نوبندگانی، سخنگوی هیات نظارت بر رفتار نمیاندگان و نماینده فسا در گفت‌وگو با «اعتماد» به آنها پاسخ می‌دهد. جمالی که هم فیلم این ماجرا را دیده و هم با هاجر چنارانی صحبت کرده به «اعتماد» می‌گوید: «موضوع در رابطه با اختلافات منطقه‌ای بین دو شهرستان در خراسان رضوی است و ریشه این اختلاف به تقسیمات کشوری در این منطقه بر می‌گردد. با این همه من معتقدم هر موضوعی که بوده باشد نماینده محترم نباید چنین برخوردی می‌کرد. ایشان می‌توانست اگر ایرادی به معاون استاندار دارد از طریق قانونی وارد شود و از وزیر کشور سوال کند و توضیحات ایشان را بشنود. حالا یا قانع می‌شدند یا قانع نمی‌شدند. اما به هر حال من مسیر قانونی را بر این رفتاری که زیبنده هیچ مسوولی در کشور نیست، ترجیح می‌دهم.»

جمالی معتقد است: نمایندگان باید از ظرفیت‌های نظارتی مثل سوال و استیضاح استفاده کنند. بالاخره چون ما نمایندگان الگویی برای مردم هستیم باید بیشتر رعایت اصول رفتاری را بکنیم و طوری عمل نکنیم که خدشه‌ای به جایگاه نمایندگان وارد شود.

او در پاسخ به این سوال که قرار است این موضوع در هیات نظارت بر رفتار نمایندگان بررسی شود، می‌گوید: «به طور کلی اگر شکایتی از جانب کسی که از طرف نماینده‌ای مورد تعرض واقع شده به هیات برسد قطعا موظف به رسیدگی آن هستیم.» اما اگر حسینی نخواهد شکایت کند هیات نظارت قرار نیست برای احیای‌شأن نمایندگی به این رفتارها واکنشی نشان دهد؟ جمالی در پاسخ به این سوال می‌گوید: «هیات رییسه مجلس می‌تواند موضوع را به ما ارجاع دهد. چون رییس هیات نظارت یعنی آقای پزشکیان خودش نایب‌رییس مجلس است و این ارتباط با هیات رییسه وجود دارد.»

جمالی در پاسخ به این سوال که اگر هیات رییسه موضوع را به هیات نظارت ارجاع ندهد خود هیات راسا اقدامی نخواهد کرد هم می‌گوید: ‌باید بعد از تعطیلات مجلس جلسه هیات نظارت برگزار شود و در آنجا درباره این موضوع تصمیم بگیریم.

اما هیات نظارت در موارد مشابه مانند موضوع نماینده مبارکه یا بیجار چه برخوردی کرده است؟ جمالی در این باره می‌گوید: در رابطه با پرونده آقای کریمی ناجا به قوه قضاییه شکایت کرد و این نامه به هیات نظارت نرسید. پس از آن هم قوه قضاییه نامه‌ای به هیات رییسه نوشته و ایشان را احضار کرده است. آقای کریمی احتمالا برای رسیدگی در دادگستری حاضر خواهد شد. اما در مورد نماینده مبارکه شکایتی به هیات نرسیده است.

*زینب صفری