حسینعلی امیری معاون پارلمانی رئیس جمهور فهرست وزیران پیشنهادی کابینه دولت دوازدهم را برای اخذ رای اعتماد به مجلس شورای اسلامی ارائه کرد. اسامی وزیران پیشنهادی به شرح زیر است: سید محمود علوی وزیر پیشنهادی اطلاعات، محمد جواد آذری جهرمی وزیر پیشنهادی ارتباطات و فناوری اطلاعات، مسعود کرباسیان وزیر پیشنهادی امور اقتصادی و دارایی، محمد جواد ظریف وزیر پیشنهادی امور خارجه، محمد بطحائی وزیر پیشنهادی آموزش و پرورش، دکتر حسن هاشمی وزیر پیشنهادی بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، علی ربیعی وزیر پیشنهادی تعاون، کار و رفاه اجتماعی، محمود حجتی وزیر پیشنهادی جهاد کشاورزی، سید علی رضا آوایی وزیر پیشنهادی دادگستری، امیر سرتیپ امیر حاتمی وزیر پیشنهادی دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح ،عباس آخوندی وزیر پیشنهادی راه و شهرسازی، محمد شریعتمداری وزیر پیشنهادی صنعت، معدن و تجارت، سید عباس صالحی وزیر پیشنهادی فرهنگ و ارشاد اسلامی، عبدالرضا رحمانی فضلی وزیر پیشنهادی کشور، بیژن نامدار زنگنه وزیر پیشنهادی نفت، حبیب ا... بیطرف وزیر پیشنهادی نیرو، مسعود سلطانی فر وزیر پیشنهادی ورزش و جوانان. براساس این گزارش، از میان 18 وزارتخانه دولت، 17 وزیر معرفی شده و هنوز وزیر علوم تحقیقات و فناوری به صورت رسمی به مجلس معرفی نشده است.
ماجرای معرفی نشدن یک وزیر کابینه دوازدهم
در خصوص وزارت خانه علوم که وزیر پیشنهادی آن معرفی نشده است، حسینعلی امیری معاون پارلمانی رئیس جمهور در نشست خبری خود گفت: موضوع معرفی وزیر پیشنهادی علوم، تحقیقات و فناوری در حال بررسی است. در همین حال سخنگوی هیئت رئیسه مجلس در گفت و گو با تسنیم گفت: آقای خاکی‌صدیق که به‌عنوان گزینه پیشنهادی وزارت علوم مطرح بود، ساعت 21:30 شب گذشته(دوشنبه شب) انصراف خود را برای این سمت اعلام کرد که در این شرایط آقای رئیس‌جمهور باید فرد دیگری را برای تصدی سمت وزارت علوم به مجلس معرفی کند. بهروز نعمتی درباره زمان دقیق معرفی گزینه پیشنهادی وزارت علوم از سوی دولت به مجلس، تصریح کرد: از معاون پارلمانی رئیس‌جمهور خواستیم که گزینه پیشنهادی وزارت علوم را در نهایت امروز(چهارشنبه) به مجلس معرفی کند. در عین حال علی خاکی‌صدیق رئیس دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی صبح روز گذشته طی مصاحبه ای در جمع خبرنگاران از ارائه برنامه‌های خود برای تصدی وزارت علوم در کابینه دولت دوازدهم خبر داده و گفته بود: برنامه‌هایم بر افزایش کیفیت و فعالیت‌های بین‌المللی استوار است. وی همچنین تأکید کرده بود بنده تا این لحظه در فهرست کابینه هستم.
براساس فهرست وزرای پیشنهادی دولت، به جز وزارت خانه علوم که تکلیفش هنوز نهایی نشده است،9 وزیر برای ابقا در مسئولیت شان به مجلس معرفی شده اند و هشت وزیر از کابینه خداحافظی می کنند. در ادامه به معرفی هشت وزیر جدید احتمالی دولت آینده می پردازیم.
امیر ارتش در وزارت دفاع
یکی از وزارتخانه هایی که وزیر آن در دولت دوازدهم تغییر خواهد کرد، وزارت دفاع است. براساس پیشنهاد رئیس جمهور امیر سرتیپ امیر حاتمی برای تصدی این پست به مجلس معرفی شده است. در کارنامه خدمتی امیر حاتمی که نزدیک به شش سال سابقه فرماندهی یگان‌های ارتش در مناطق عملیاتی شمال غرب و غرب کشور را دارد، مسئولیت هایی نظیر معاونت اطلاعات ارتش، ریاست دفتر روا‌بط بین‌ا‌لملل و ریاست گروه مشاورین عالی فرماندهی کل ارتش به چشم می‌خورد. امیر سرتیپ حاتمی پس از چندین سال خدمت در ارتش، به ستاد کل نیروهای مسلح منتقل شد و به مدت پنج سال به عنوان معاون نیروی انسانی ستاد کل به فعالیت پرداخت. حاتمی در سال 1392 با شروع به کار سردار حسین دهقان به عنوان وزیر دفاع در دولت یازدهم، به جانشینی وی انتخاب شد و تا امروز در این مسئولیت مشغول است.
جهرمی، اولین وزیر دهه شصتی
محمد جواد آذری جهرمی اولین وزیر پیشنهادی دهه شصتی به مجلس است که برای تصدی مسئولیت وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات به مجلس دهم معرفی شده است. وی فارغ التحصیل رشته مهندسی برق دانشگاه صنعت آب و برق است و از سال 88 تا 93 مدیر کلی امنیت سیستم های ارتباطی سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی را بر عهده داشت. همچنین از سال 93 تا 95 به مدت دو سال عضو هیئت مدیره غیرموظف شرکت خدمات ارتباطی رایتل و عضو هیئت مدیره شرکت ارتباطات زیرساخت بود. در سال 1395 نیز با تودیع خسروی، آذری جهرمی به عنوان معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات و رئیس هیئت مدیره شرکت ارتباطات زیرساخت معرفی شد و هم اینک نیز در این سمت مشغول به فعالیت است. همچنین خبرگزاری مهر نیز نوشته است که وی قبل از وزارت ارتباطات مدتی هم در وزارت اطلاعات خدمت کرده است.
صالحی جایگزین صالحی
سیدرضا صالحی امیری از وزرایی است که جای خود را به معاون خود خواهد داد. سیدعباس صالحی معاون فرهنگی فعلی وزارت ارشاد از سوی رئیس جمهور برای کسب رأی اعتماد برای وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به مجلس معرفی شده است. عباس صالحی اهل مشهد و دارای تحصیلات دکترای فلسفه است. پس از استعفای علی جنتی از وزارت ارشاد دولت یازدهم، در ۲۸ مهر ۱۳۹۵ سید عباس صالحی به سرپرستی این وزارتخانه منصوب شد و تا رای اعتماد وزیر در این سمت بود. صالحی همچنین رئیس هیئت امنای موسسه فرهنگی هنری خراسان است. اگر صالحی در مسئولیت وزارت ارشاد قرار بگیرد اولین وزیر مشهدی خواهد بود.
بازگشت مجدد بیطرف به وزارت نیرو
حمید چیت چیان نیز در فهرست جدید کابینه جای خود را به حبیب ا... بیطرف داده است. بیطرف در سال های 1365 تا 1368 استاندار یزد شد و از سال 1369 تا پایان سال 1373 به مدت پنج سال مسئولیت معاونت آموزشی وزارت نیرو را در دوران بیژن زنگنه به عهده گرفت. وی در کابینه اول و دوم سیدمحمد خاتمی (دولت های هفتم و هشتم) به عنوان وزیر نیرو فعالیت کرد. وزیر دولت اصلاحات در دوره احمدی نژاد مسئولیت اجرایی نداشت و با پیروزی روحانی در سال 92 بار دیگر معاونت زنگنه را این بار در وزارت نفت عهده دار شد.
بطحائی؛ گزینه تصدی بزرگترین وزارتخانه دولت
سید محمد بطحائی وزیر پیشنهادی وزارت آموزش و پرورش است و در صورت اخذ رأی اعتماد، جایگزین فخرالدین احمدی دانش آشتیانی در دولت دوازدهم خواهد شد. وی در زمان سرپرستی علی‌اصغر فانی وزیر آموزش و پرورش در دولت یازدهم ابتدا به عنوان مشاور امور برنامه‌ریزی و هماهنگی وزیر منصوب شد و سه روز بعد از اخذ رای اعتماد فانی از مجلس، در آبان سال 92 از سوی وی به عنوان مدیرکل دفتر وزارتی انتخاب شد. بطحائی همچنین تیرماه 93 به عنوان سرپرست معاونت پشتیبانی و توسعه مدیریت وزارت آموزش و پرورش منصوب شد و در نهایت اول مردادماه 93 توانست حکم سرپرستی اش را تبدیل به معاونت کند. بطحائی همچنین در 28 مهرماه 1395 پس از کنار رفتن فانی از پست وزارت آموزش و پرورش با حفظ سمت و با حکم دکتر روحانی به عنوان سرپرست این وزارتخانه منصوب شد و پس از اخذ رای اعتماد مجلس توسط دانش آشتیانی از سمت خود در معاونت پشتیبانی و توسعه مدیریت وزارتخانه برکنار شد.
فرمان اقتصاد در دست کرباسیان
مسعود کرباسیان نیز از افرادی بود که به گفته برخی از رسانه ها در ساعات پایانی بسته شدن فهرست وزرا به عنوان وزیر اقتصاد معرفی شد. پیش از این از محمد نهاوندیان به عنوان جدی ترین گزینه این وزارتخانه یاد می شد. کرباسیان دکترای مدیریت بازرگانی دارد و در سوابق اجرایی او معاون وزیر اقتصاد، رئیس‌کل گمرک جمهوری‌اسلامی‌ایران، معاون وزیر صنایع سنگین، معاون وزیر بازرگانی، معاون وزیر نفت، مشاور عالی و معاون شهردار تهران دیده می شود. تحلیل ها و سوابق تکمیلی کرباسیان و دیگر وزرای اقتصادی را می توانید در گزارش صفحه اقتصاد (صفحه 14) روزنامه پیگیری کنید.
آوایی جایگزین پورمحمدی در وزارت دادگستری
وزارت دادگستری نیز از دیگر وزارتخانه هایی است که وزیر آن تغییر خواهد کرد. سید علیرضا آوایی احتمالاً جایگزین مصطفی پورمحمدی خواهد شد. آوایی رئیس دفتر بازرسی ویژه رئیس جمهور حسن روحانی است. او پیشتر معاون وزیر و رئیس سازمان ثبت احوال کشور و رئیس کل سابق دادگستری استان تهران بوده است و پس از آن به عنوان مستشار دادگاه عالی انتظامی قضات منصوب شد. این قاضی عالی رتبه، عضو مؤسس و رئیس هیئت امنای انجمن حقوق شناسی است که اولین نهاد مدنی ملی و فراصنفی در نظام حقوق ایران است.
جابه جایی شریعتمداری در کابینه
بالاخره محمدرضا نعمت زاده که مسن ترین وزیر کابینه یازدهم بود از دولت کنار گذاشته شد و محمد شریعتمداری قرار است سکاندار وزارت صنعت، معدن و تجارت شود. شریعتمداری معاون اجرایی رئیس جمهور ایران، جانشین رئیس‌جمهور ایران در شورای عالی ایرانیان، شورای عالی فضایی و شورای استاندارد و تحقیقات صنعتی و رئیس ستاد تنظیم بازار است و در آغاز کار دولت یازدهم، بیست روز سرپرست وزارت ورزش و جوانان بود. وی در دولت های هفتم و هشتم(دولت اصلاحات) وزیر بازرگانی بوده‌است.
انتصاب جهانگیری به عنوان معاون اول رئیس جمهور
همچنین روز گذشته رئیس جمهور طی حکمی دکتر اسحاق جهانگیری را به عنوان معاول اول رئیس جمهوری در دولت دوازدهم منصوب کرد. در بخشی از این حکم تصریح شده است: به استناد اصل یکصد و بیست و چهارم قانون اساسی و نظر به مراتب تعهد، شایستگی و خدمات موفق جناب‌عالی در مسئولیت‌های اجرایی و تقنینی و در مدت مسئولیت در دولت یازدهم به موجب این حکم به عنوان «معاون اول رئیس جمهور» منصوب می‌شوید.
سن بالای کابینه
براساس اطلاعات منتشر شده از وزرای پیشنهادی دولت دوازدهم، میانگین سنی کابینه معرفی شده حدود 57 سال است. سن کابینه دوازدهم نیز در ابتدای آغاز کار حدود 58 سال بوده است که در حال حاضر این سن به عدد 62 سال رسیده است. شرق چندی پیش با بررسی کابینه 17 کشور گزارش داده بود که دولت یازدهم رتبه سوم را در کنار هند و چین در بهر‌ه‌گیری از افراد مسن در کابینه به خود اختصاص داده است.
ایمن آبادی: افتادن 3 وزیر قطعی است
به گزارش عصر ایران، غلامعلی جعفرزاده ایمن آبادی نایب رئیس فراکسیون مستقلین مجلس در مورد کابینه پیشنهادی روحانی با بیان این که کابینه معرفی شده از سوی روحانی رضایت بخش نیست گفت: در مورد وزیر کشور پیشنهادی ابهاماتی وجود دارد که رحمانی فضلی باید به آن ها در مجلس پاسخ دهد. نماینده مردم رشت در مورد وضعیت دیگر وزرا گفت: اوضاع جهرمی (وزیر پیشنهادی ارتباطات) نیز در بین نمایندگان خوب نیست. اوضاع بطحائی وزیر پیشنهادی آموزش و پرورش اصلا خوب نیست. افتادن سه وزیر یعنی (بطحائی، جهرمی و رحمانی فضلی) قطعی است.
عارف: انتظار ما برای حضور وزیر زن در کابینه تأمین نشده است
به گزارش خبرآنلاین، محمد رضا عارف رئیس فراکسیون امید مجلس نیز در اولین واکنش به فهرست وزرای پیشنهادی کابینه گفت: زنان نیمی از جمعیت کشور را تشکیل می دهند و حضور یک یا دونفر از نخبگان این بخش از جامعه در کابینه، انتظار بالایی نیست. وی افزود: به هر حال انتظار ما برای حضور وزیر زن در کابینه فعلا تامین نشده و بنده هم درباره علت این که هیچ وزیر زنی به مجلس معرفی نشده، چیز خاصی نمی‌دانم، اما امیدواریم در بقیه انتصاب‌ها و در سپردن سایر مدیریت‌های کلان در دولت، به زنان توجه شود.
جهانگیری: باید محدودیت ها را هم درک کرد
به گزارش ایلنا، اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس جمهور نیز با اشاره به معرفی وزرای دولت دوازدهم به مجلس در توئیتر خود نوشت: امروز وزیران پیشنهادی معرفی شدند. انتخاب وزرا حق رئیس‌جمهور است و باید محدودیت‌ها را هم درک کرد. باید سهم زنان، اقوام و جوانان را در مدیریت‌های ارشد، میانی و محلی کشور عملا بیشتر کرد. به سهم خود پیگیر این حق خواهم بود.
بازتاب های متفاوت درباره معرفی کابینه درفضای مجازی
همزمان با معرفی کابینه دوازدهم برخی از کاربران شبکه های اجتماعی به ویژه توئیتر نیز به این موضوع واکنش نشان دادند. کاربری با نام امیرحسین ثابتی نوشت: «لیست پیشنهادی روحانی برای کابینه دوازدهم نشان می دهد وی بر استقلال بیشتر از اصلاح طلبان اصرار دارد. » کاربر دیگری نیز نوشت: «دولت دوازدهم با پیرترین کابینه تاریخ جمهوری اسلامی از «مادرکابینه‌ها» رونمایی کرد!» برخی از کاربران نیز از این که در کابینه دوازدهم سهمی به زنان تعلق نگرفته است، از رئیس جمهور گلایه کرده اند. در عین حال برخی از کاربران نیز از فهرست پیشنهادی روحانی دفاع کردند. کاربری در این باره تأکید کرد: «الان وقتشه دوباره از روحانی و کابینه پیشنهادی اش دفاع کنیم.» کاربر دیگری هم تصریح کرده است: «وزرای قوی مانده‌اند: زنگنه، ظریف، آخوندی، قاضی‌زاده. وزرای جدید حتما برای رفع نواقص قبلی آمده‌اند. پوپولیستی و برای کف‌زدن بسته نشده» برخی دیگر از کاربران هم از معرفی آذری جهرمی به عنوان اولین وزیر پیشنهادی دهه شصتی استقبال کردند و این اقدام را قابل تحسین دانستند. کاربر دیگری نیز نوشت: «هی میام در مورد کابینه بنویسم هی پاک می کنم !هی می نویسم هی پاک می کنم، یعنی آقای روحانی نصف الان من وسواس به خرج می داد، این لیست وزرا نبود». فرد دیگری نیز از نبود زن در کابینه این طور انتقاد کرد: «آقای روحانی چه مردانه به میدان آمدید!» کاربر دیگری هم در توئیت خود کابینه جدید را چنین توصیف کرد: «4 اتفاق خوب کابینه...معرفی یک وزیر دهه شصتی، معرفی یک ارتشی به عنوان وزیر دفاع، حفظ زنگنه و ظریف، آمدن محمد شریعتمداری به جای نعمت‌زاده». فرد دیگری هم نوشت: « رای این کابینه رای ۲۴ میلیونی و مجلس همسوتر لازم بود؟ با همون ۱۶ میلیون و مجلس قبل هم که تقریبا همین رو معرفی کرده بود.» برخی دیگر از واکنش های توئیتری درباره کابینه نیز به شرح زیر است:
* وعده روحانی این بود میانگین سنی کابینه پنج سال کاهش پیدا کنه. تو این ۱۷ نفر نسبت به ۹۲، حداقل یک سال کابینه‌پیر تر شده . ۵۷ در ۹۲به ۵۸ در ۹۶
* با این حساب اگه وزیر معرفی‌نشده علوم، «50سال‌منفی»داشته باشه،میانگین سن کابینه96،به 52 می رسه و وعده محقق می شه!
* کابینه معرفی شده اگر مورد انتقاد برخی حامیان روحانی باشد-که انتقاد حقشان است- از بهترین کابینه قابل تصور رئیسی صدهابرابر بهتر است!همین که الان به انتخاب سعید جلیلی به عنوان وزیر خارجه معترض نیستیم از رایی است که دادیم.در عین حال دلیلی نداره مطالبه بهتری هم نداشته باشیم
* ۵۷ درصد خیلی کم بود.اگه کابینه غیر امنیتی با حضور وزیر زن می خواید،سال۱۴۰۰ بالای ۷۲ درصد به جهانگیری رای بدید و هرکسی هم ۴۲نفر رو بیاره پای صندوق.
