رابطه ايران و کرهشمالي
ايران و كرهجنوبي پيش از انقلاب هر دو از متحدان راهبردي آمريكا و غرب محسوب ميشدند و روابط گرمي با يكديگر داشتند. حتي الگوي توسعه آمرانه در ايران عصر پهلوي دوم تا حد زيادي با رويكرد كرهجنوبي در دوران جنگ سرد هماهنگ مينمود. بعد از انقلاب اسلامي ۵۷ ايران و گسستن ايران از بلوك غرب، تهران رابطه رسمي خود را با کرهشمالي برقرار کرد. کرهشمالي از معدود کشورهايي بود که در هشت سال جنگ تحميلي با ايران همکاري کرد و به ايران سلاح فروخت. هرچند کرهشمالي را نميتوان «متحد» تمامعيار ايران دانست؛ کرهشمالي بعد از همکاري با ايران سعي کرد رابطه خود را با عراق عاديسازي کند که با سردي دولت صدام روبهرو شد. تحليلگران اين تلاش کرهشمالي را گواه اين ميدانند که رابطه ايران با کرهشمالي رابطهاي ايدئولوژيک نبوده و بيشتر حاصل استراتژيهاي دو کشور است.
در تحليلهاي خبرگزاريهاي غربي از رابطه ايران و کرهشمالي تأکيد ميشود که نميتوان با قاطعيت از حجم تبادلات و قراردادهاي بين اين دو کشور سخن گفت، اما آنها در تحليلهاي خود از پتانسيلي سخن ميگويند كه در صورت تحقق ميتواند براي غرب خطرناک باشد. اين چارچوب تحليلي در بيشتر آناليزهاي رسانههاي غربي از رابطه ايران با کرهشمالي ديده ميشود، حتي در تحليل سفر اخير کيم يونگ نام به ايران.
گفتني است که مقام معظم رهبري در دوران رياستجمهوري خود و آيتالله اکبر هاشميرفسنجاني در دوران رياست بر مجلس بهصورت رسمي از کرهشمالي ديدار کردهاند. هاشمي در کتاب عبور از بحران درباره سفر به کرهشمالي در ۲۳ شهريور ۱۳۶۰ اينگونه نوشته است: «ما هم اول رفتيم نمايشگاه ماشينآلات کشاورزي را ديديم و سپس به دانشگاه اقتصاد رفتيم. کادرها را آموزش ميدهند و همه مسئولان، سالي يک ماه آنجا مطالب کشفشده جديد را ميخوانند. ماکتهايي براي هر نوع آموزش درست کرده بودند. رئيس مجلس (کرهشمالي) همه جا، همراه من بود و تبليغ عليه آمريکا و کرهجنوبي و به نفع کرهشمالي و شخص کيم ايل سونگ و حزب کمونيست ميکرد. سپس، به يکي از پايگاههاي نظامي رفتيم، تيراندازي با توپها را ديديم و تانکهاي ساخت کره را مشاهده کرديم. بناست، تعدادي بخريم. به خاطر جنگ اين يکي از اهداف مهم سفر است».
محسن رفيقدوست، وزير سپاه وقت، درباره سفر خود به کرهشمالي به خبرگزاري ميزان اينگونه ميگويد: «ما هميشه رابطهمان با کرهشمالي خوب و مسالمتآميز بوده... ما هماکنون احتياجي به مراوده اسلحه با کرهشمالي نداريم. در زمان جنگ اين مراودات را داشتيم و آنها نيز زحمات زيادي دراينباره براي ايران کشيدند». رفيقدوست در ادامه صحبتهاي خود خاطرهاي از ديدار خود با رهبر سابق کرهشمالي تعريف ميکند و بهنقل از او ميگويد: «من به شما احترام ميگذارم و وصيت ميکنم که پس از مرگم نيز از ايران حمايت کنند». چندين سال پيش نيز قرار بود علي لاريجاني بهعنوان رئيس مجلس به کرهشمالي سفر کند که به دلايل نامعلومي اين برنامه لغو شد. بعضي از تحليلگران بر اين باورند که تهران با وجود داشتن روابط حسنه با پيونگيانگ، سعي ميکند فاصله خود را با كرهشمالي حفظ كند تا مانع از در کنار هم نشاندن ايران و کرهشمالي شود. براي نمونه، ايران از گذشتههاي نسبتا دور، داراي روابط تجاري و صنعتي گسترده با كرهجنوبي است و سياست خارجي خود را بهگونهاي تنظيم كرده كه تقابل و دشمني دو كره، تأثير منفي بر روابطش با هيچيك از اين كشورها نداشته باشد.