نگاهی گذرا به نشست خبری نمایشگاه تراکنش ایران (ITE 2016) که در تاریخ 11 مهر ماه 95 برگزارشد.
آنچه در نشست خبري، به‌عنوان ويژگيها و مزيت هاي دومين دوره تراكنش ايران مطرح شد، آنقدر جذاب بود كه خبرنگاران را به واكنش واداشت. در عين حال برخي نكات و شبهه‌هاي مطرحشده در روزهاي منتهي به نشست، در ذهن خبرنگاران به‌عنوان نمايندگان افكار عمومي ايجاد پرسش كرده بود و همين نكات باعث شد بخش پرسش و پاسخ اين نشست نيز با هيجان و حرارت خاصي دنبال شود. در ادامه گزيده‌اي از پرسشهاي مطرحشده از سوي رسانه‌ها را همراه با پاسخ دبير اين رويداد از نظر مي‌گذرانيد.
باتوجه به اين كه بانك‌ها در عرصه بانكداري الكترونيك سرمايه‌گذاري زيادي مي‌كنند، به نظر شما اين نمايشگاه و همايش چقدر مي‌تواند تأثير داشته باشد؟ بانك‌ها چقدر اهميت مي‌دهند و استقبال مي‌كنند؟ و كلا نقش اين برنامه‌ها در توسعه بانكداري الكترونيك چيست؟
ما بايد تلاش كنيم كه اين نمايشگاه بيش از اين كه محل بروز و جلوه آرم‌هاي مختلف بانك‌ها باشد، محل بروز و جلوه شركت‌هاي خصوصي باشد تا بتوانند راهكار براي بانك‌ها ارائه كنند.
بانك‌ها در خيابان‌ها ده‌ها شعبه دارند و اين حكم نمايشگاه آنها را دارد. بانك‌ها نیز نيازمندي‌ها و دغدغه‌هايي دارند. امروز همه بانك‌ها به اين صراحت رسيده‌اند که براي ارائه خدمات با كيفيت بيشتر بايد برونسپاري كنند، اما به چه كسي؟ به شركت‌هايي كه راه‌حل‌ها را ارائه مي‌كنند. بنابراين ورود بانك‌ها به مجموعه نمايشگاهي همچون ما، بيش از اين كه موضوع غرفه و غرفه آرايي باشد، بايد ورود تعامل با صاحبان كسب وكار باشد. تالارهاي گفت‌وگويي كه من عرض كردم، يكي از آنهاست. نشستن بانك‌ها در واقع كارشناسان و مديران در سمينار تخصصي ما براي اين كه از متخصصان حرف‌هاي جديد را بشنوند، يكي ديگر از جلوه‌هاست. در عين حال حضور آنها براي آن كه بنشينند در قففه‌هاي مختلفي كه ايجاد مي‌شود و درواقع با صاحبان كسب وكار صحبت كنند، يكي ديگر از ويژگيها است. ما درواقع به‌دنبال آرم‌هاي مختلف بانك‌ها در اين موضوع‌ها نيستيم. ضمن اين كه استقبالي كه سال گذشته بانك‌ها داشته‌اند و امسال هم دارند. امسال ما به هر بانكي اعلام آمادگي كردیم كه در مجموعه ما حضور داشته باشند، خواهش كرده‌ايم كه با شركت‌هاي زيرمجموعه خود در حوزه فناوري بيايند. اين يعني همان‌طور كه ديدید بانك‌ها هركدام يكسري شركت‌هاي زيرمجموعه‌اي را براي ارائه خدمات فناوري خود درست كرده‌اند. علي القاعده خود بانك چيزي براي عرضه در نمايشگاه ما نمي‌تواند داشته باشد. چيزي براي اخذ مي‌تواند داشته باشد. اما شركت‌هاي زيرمجموعه بانك‌ها حرف دارند، درواقع آنها مي‌توانند بيايند و اين كار را انجام دهند.
طبق گفته شما اين نمايشگاهي كه تعريف كرديد، بايد حتما محتوا داشته باشد، اما معمولا شركت‌كنندگان به نمايشگاه نگاهی تبليغي دارند. مي‌آيند و غرفه مي‌گيرند و چهار منشي مي‌گذارند و...
طبيعتا نمي‌توانيم اين را منكر شويم كه در يك نمايشگاه بحث برند‌سازي و تبليغات هم يكي از اهداف شركت‌كنندگان است، اما همه هدف نمي‌تواند اين باشد. من بخشي از فرمايش شما را توضيح دادم. ما محتوايي كه در اين نمايشگاه چيده‌ايم، خيلي زياد است، بعضي‌ها به ما ايراد مي‌گيرند كه از نظر بحث‌هاي كارگاه‌ها و سمينارها چرا اينقدر سنگين مي‌گيريد.
سوالي كه مي‌خواهم بپرسم، بيشتر مربوط مي‌شود به انتقاد يا تلنگري به فعالان حوزه اقتصاد و اتاق‌هاي بازرگاني؛ چون معمولا بي‌توجهي مي‌كنند. اين نمايشگاه با هزينه و صرف زمان براي اين كه آنها استفاده كنند، برگزار مي‌شود. اما استفاده نمي‌كنند، مي‌نشينند و انتقاد مي‌كنند. اين انتقاد را به شكلي مطرح كنيد كه تلنگري به اتاق بازرگاني شود؟
در سال گذشته بود، ما چند تفاهمنامه جهت فرمايشات و دغدغه شما منعقد كرديم. انجمن‌هاي دوستي ايران با ساير كشورهاو همكاري با اتاق بازرگاني در جهت همكاري ايران با اتاق‌هاي بازرگاني ساير كشورهاجهت معرفی رویداد ، ضمن اين كه وزارت امور خارجه همكاري خوبي با ما دارد و براي تمام سفيران ايران در خارج از كشور و همه سفيران خارجي در ايران جهت استحضار اين رويداد تشريح شده و آنها هم اين اطلاع‌رساني موثر را به كشورهاي مطبوعشان انجام دادند كه از طريق اتاق‌هاي بازرگاني و انجمن‌هاي دوستي انشاءالله بتوانيم نهايت استفاده را داشته باشيم.
تعداد شركت‌هاي خارجي كه در نمايشگاه امسال حضور دارند، چقدر است؟ نسبت به سال‌هاي گذشته افزايش چشمگيري داشته ايم؟
بله. تا اين مقطع 14شركت خارجي حضورشان تأييد و قطعي شده است. يك عده ديگر هم اگر بتوانند مسايل و مشكلاتشان را حل كنند، قطع به يقين تعداد شركت‌هاي ما نسبت به سال‌هاي گذشته بيشتر و تنوعشان هم بيشتر خواهد شد.
خبرنگار عصر ايران: ظرفيت‌هايي كه اين نمايشگاه دارد ازجمله... و رايزني شما با وزارت امور خارجه داشتيد، اين نمايشگاه که يك بخش آن تراكنش‌هاي بين‌المللي است كه با... با سوئيفت و برجام گره مي‌خورد. در حوزه‌اي كه مي‌توان به روند تعاملات بين‌المللي بسترسازي الكترونيك با انتقال دانش فني كمك كرد و كمك كردن به روند اعتمادسازي كه موردنياز ماست. براي اين كه از امكاناتي كه فراهمشده بتوانيم بهتر استفاده كنيم، اين حوزه نمايشگاه چه كمكي مي‌تواند بكند؟
وقتي ما در كشورهاي خارجي حضور پيدا مي‌كنيم، نگاه ديگران به ايران طبيعتا چنين بوده كه ما از يك قعر تاريخي برخوردار هستيم و در يك قعر تاريخي گير كرده‌ايم. وقتي آنها مي‌آيند و بعضي از ظرفيت‌ها، توانمندي‌ها، سوالات و نگاه‌هاي ما را مي‌بينند، علي القاعده اگر خود اين بخش‌ها با هم در تعامل باشند، در بسترسازي و نگاه جهاني براي ما خيلي موثر است؛ يعني ما در كمال تأسف به‌دليل تحريم‌هاي جهاني در سال‌هاي اخير فقط وقت گذاشتيم و برگشتي نداشتيم.
هدف نمايشگاه تراكنش ايران اين است كه رفتوبرگشت با هم انجام شود. بايد تعامل شكل بگيرد.
اگر يكسويه باشد، اعتمادسازي شكل نمي‌گيرد. بايد بيايند و ببينند كه تهران امن است. بايد ببينند كه تهران چه تعداد بانك دارد و رشد كرده است. ببينند كه ايران در ماه 1.5ميليارد تراكنش مالي در بستر‌هاي الكترونيكي دارد. اگر اين ظرفيت‌ها و توان‌ها را از نزديك ببينند، قطعا نگاه آنها نسبت به ما عوض خواهد شد. از اين جهت است كه اين رويداد با رويكرد اقتصاد مقاومتي هم به‌عنوان استراتژي اقتصادي كشور پيوند دارد.
اگر بخواهيم آماري از جايگاه ايران در تراكنش‌هاي جهاني داشته باشيم، نتيجه مقايسه وضعيت ايران و متوسط جهاني چه خواهد بود؟
سوال شما، هم خيلي سخت و هم خيلي ساده است. ما از حيث ميزان تراكنش در منطقه نمونه نداريم. حدود . 1.5ميليارد در ماه. بيش از 90% تراكنش‌هاي مالي ما غيرفيزيكي انجام شده است. درواقع فضاي بسيار خوبي ایجاد شده است. بگذاريد سوال شما را بهانه‌اي بكنم كه به نكته‌اي اشاره كنم و آن، اين است كه باوجود اين تحريم‌هاي جهاني و مشكلاتي كه در عرصه‌هاي بين‌المللي در سال‌هاي اخير داشتيم، اين ميزان تراكنش براي نظام بانكي ايران واقعا دست مريزاد دارد و سرمايه‌گذاري بسيار مناسبي هم انجام شده است. بدون تعارف بگويم، دولت الكترونيكي ما، شهر الكترونيكي ما، بيمه الكترونيكي ما و جاهاي ديگر مشكلاتشان خيلي بيشتر از حوزه بانكداري الكترونيكي ماست. آنها خيلي عقب‌تر هستند.
انتقادي از استارت آپ‌ها كرديد و گفتيد كه ايده جديدي ندارند. مهم‌ترين مشكل استارت آپ‌ها بعد از تجربه موفقيت آميزي که در برخي از كشورها تجربه كرده‌ايم، آيا نبودن ايده است يا حمايت مالي از آنها نمي‌شود؟
انتقاد من نبود. گفتم فرضيه‌هايي وجود دارد كه بايد جريان استارتآپي را نقد كنيم. چرا نقد كنيم؟ همان‌طور كه وظيفه شماست كه ما را نقد كنيد. نمايشگاه تراكنش ايران تازه شكل گرفته. اگر نقد نكنيد، ممكن است به بيراهه برويم. جريان استارت آپي يعني جريان نوآوري، اگر خلاصه‌اش را بگويم، يعني استفاده از ظرفيت‌هاي خلاقانه بخش جوان و تحصيلكرده. اگر اين را نقد نكنيم، ممكن است به جايي برسيم كه در واقع اثربخش نباشد. نقدها را بايد با هم پياده كنيم، حالا من نمي‌خواهم قضاوت كنم كه كدام نقد درست و كدام غلط است. با حضور همه موافقان و مخالفان كدام مسير را اشتباه رفتيم؟ مثلا من عرض كردم كه در حوزه ميزان تراكم نمونه ندارد. ولي در تناسب بين كار اعتباري و كارت نقدي كاملا قابل نقد هستيم و برخلاف جريان آب جهاني شنا كرديم. حالا ببينيم جريان استارت آپي ما كجا به جلو حركت كرده و كجا اشتباه رفته است. از اين نقد نبايد سوءاستفاده‌هاي سياسي، جرياني و جناحي بشود. متأسفانه وقتي ما مي‌خواهيم يك موضوعي را خراب كنيم، آن را در يكي از اين تله‌ها مي‌اندازيم و اين تله‌ها نگاه ما را از منافع ملي دور مي‌كند و منفعت‌هاي شخصي را درنظر مي‌گيرد.
آيا مي‌توانيم اين رويداد را اينگونه تعريف كنيم كه تراكنش ايران نقطه تعامل بين مردم و صنعت بانكداري است؟
من مي‌خواهم بگويم كه تراكنش نقطه تعامل بين بانكداري الكترونيك، تجارت الكترونيك، دولت الكترونيك و شهروند الكترونيك است.
طبيعتا نقطه تعامل وجود دارد. يعني اگر تجارت الكترونيك باید انجام شود، قرار است در كدام بستر انجام شود. تجارت الكترونيك را (بيزينسمن) انجام مي‌دهد.
بله، از حيث ثمره نقطه تعامل است. اما از حيث زيرساختار، مشتري كاري ندارد. معماري بانكداري متمركز چگونه چيده مي‌شود يا راه‌هاي حفظ امنيت تعاملات جهاني ما چيست. بهنظر من تعاملي كه در اين رويداد رخ مي‌دهد، بين دو بخش است. تعامل صاحبان صنعت با صاحبان كسب وكار؛ يعني صاحب صنعت مي‌گويد من اين دغدغه و نيازها را دارم و صاحبان كسبوكار مي‌گويند اين راهكار‌ها را داریم. ولي قطعا ثمره آن براي همه ما خواهد بود.
