بورس غافل‌گیرکننده

اما از آنجا که جنس رشد شاخص بورس در روز چهارشنبه متفاوت از قبل بود و ارزش معاملات هم در این روز به 120 میلیارد تومان رسیده است،می توان به پایداری این شرایط و ورود بورس به فاز رونق امیدوار بود.در این میان به نظر می رسد که متغیر ارزش معاملات بیش از هر چیز دیگر مهم و کلیدی است و این که بدون بلوک زنی های رایج در بازار ارزش خالص معاملات بتواند تا 150 ميليارد تومان رشد کند.در این صورت پیش بینی تکنیکالیست ها می تواند برای رسیدن به شاخص 67000 واحد قابل اتکا باشد چرا که در حال حاضر دماسنج بورس تا آن تارگت، 5000 واحدی فاصله دارد.

اما در این روزهای متفاوت مرور شبکه های اجتماعی فعالان بورس هم از امیدواری متفاوت آنان نسبت به قبل برای کسب سود در بورس حکایت دارد.در یکی از این شبکه های پرمخاطب تلگرامی می خوانیم:«وقت ترسيدن از بازار به سر آمده و مي توانيد با انتخاب چند سهم ارزان و كم ريسك از ٣٠ درصد بازار بازدهي مناسبي كسب كنيد.مطمئن هستیم از چند هفته آينده با اجرايي شدن برجام پول هاي بزرگي از خارج از كشور و داخل وارد بورس مي شوند.اگر هم وارد نشوند با توجه به اين كه ٩ ماه از سال گذشته و نزديك مجامع مي شويم سهم هاي ارزان و خوب ريسكي ندارند.از صنايعي كه مورد توجه شديد خارجي هاست مي توانیم به صنايع غذايي ، دارويي ، بانكداری ، انفورماتيك ، ارتباطات ،حمل و نقل و پيمانكاري اشاره کنیم.»

در واقع سهامداران در حال رسیدن به این باور هستند که نرخ بين بانكي به زير ٢٠ درصد نفوذ كرده،پول ها در آستانه ورود به بورس هستند و بوی پول تازه در بورس می آید.»

اتفاق مهم چند روز اخیر

یکی از دلایل بنیادی رشد بازار سهام کاهش قابل اعتنای نرخ مبادلات بین بانکی است،اتفاقی که هر چند با تاخیر بورس آن را باور کرد،اما در نهایت تاثیر بسزایی در مبادلات بازار سهام داشت.

انتظار برای تغییر جهت قریب الوقوع منابع بانکی به سمت بازار سرمایه اتفاق مبارکی است که تحرکات مثبت و زیر پوستی بورسدر روزهای اخیر را موجب شده است. افت تقریبا 8 درصدی نرخ بهره بین بانکی در حالی احتمال خروج سپرده های بانکی را بیشتر کرده که شنیده ها از تلاش بانکداران برای تغییر ماهیت سپرده های بالاتر از 24 درصدی به ارقام پایین تر حاکی است. در بازار پول شنیده می شود برخی به دنبال اوراق مشارکت و صکوک و امثال آن با نرخ 23 درصدی می گردند. در حالی که تا هفته های قبل همچنان تلاش برای استفاده از فرصت های جذب سپرده با قیمت های بالا تر ادامه داشته است. نشست شورای پول و اعتبار در حالی در ابتدای دی ماه عددی برای نرخ سود سپرده و تسهیلات در بر نداشت که از آن طرف تداوم افت نرخ بهره بین بانکی را با جدیت بیشتری در دستور کار خود قرار داد.بر این اساس نقش بانک مرکزی در بهبود وضعیت بازار بین بانکی ریالی موجب کاهش نرخ سود مرجع از 27 درصد در مهرماه به 21.5 درصد در پایان آذرماه، شده بود که در هفته گذشته این نرخ تا 20.5 درصد هم افت کرد.

بنا بر گزارش بانک مرکزی درباره این موضوع در جلسه مورخ 94.10.1 شورای پول و اعتبار مسائلی ارایه شد و این شورا ضمن تایید رویکرد بانک مرکزی، نسبت به تداوم فعالیت این بانک در بازار بین بانکی تاکید کرد.بر اساس این گزارش، نظر به تنگنای اعتباری سیستم بانکی و رشد تقاضای بازار پول در سال 1393 و میانگین نرخ سود معاملات بازار بین بانکی در پایان سال گذشته و اوایل سال جاری به میزان 29 درصد، شورای پول و اعتبار در تاریخ 1394.2.8 مقرر کرد بانک مرکزی نسبت به ساماندهی اضافه برداشت بانک ها و تعدیل نرخ سود در بازار بین بانکی مداخله و اقدام لازم به عمل آورد.

در کنار ساماندهی اضافه برداشت بانک ها طی ماه های اخیر، مدیریت دقیق تری در بازار بین بانکی در دستور کار قرار گرفت و مجموعه اقدام های به عمل آمده موجب کاهش نرخ سود مبادلات بازار بین بانکی تا مرز 21.5 درصد در پایان آذرماه شده است. این مجموعه اتفاقات که در فضای نگرانی های مختلف اقتصادی چندان مورد توجه قرار نگرفته بود، به نظر می رسد از هم اکنون با اقدامات اخیر بانک مرکزی در کاهش نسبت سپرده قانونی بانک های تجاری‌، آثار کاهشی نرخ بازار بین بانکی بر کاهش نرخ سود سپرده ها و تسهیلات بانکی به زودی نمایان شود، زیرا علاوه بر کاهش نرخ سود بازار بین بانکی و گرایش آن به سمت کاهش، پایداری لازم در این نرخ مشاهده می شود.

عبد الله رحیم لوی بنیس، مدیرعامل کارگزاری بانک انصار با بیان این که افت نرخ بهره بین بانکی از 28 درصد به 21 درصد خبر ممتازی برای بازار سرمایه است، تاکید کرد که این اتفاق به صورت خروج منابع سپرده گذاری بانک ها به سمت بازار سرمایه از هم اکنون آغاز شده است. به گفته وی،بانک ها ناشی از مصوبه اخیر بانک مرکزی در تامین منابع مالی ارزان بین بانکی، از هم اکنون به سپرده گذارانی که با نرخ سود 24 درصدی سپرده داشته اند، برای تغییر نرخ اعلان داده اند. وی تاکید کرد: پول دارد از سپرده ها بلند می شود که اوراق مشارکت 23 درصدی نیز نایاب شده است. وی افزود: در جایی که بانک ها با نرخ 21 درصد تجهیز منابع کنند، لزومی ندارد دیگر سپرده را با نرخ بالاتر از 21 درصد جذب کنند.

رحیم لوی بنیس تاکید کرد: هنوزتاثیر کامل این اتفاق دربازارسرمایه شناخته نشده و مورد توجه قرار نگرفته است،اما به زودی تاثیر آن در کل بازار فراگیر خواهد شد. وی گفت: این اتفاق یک خبر نیست بلکه یک کارکرد است. صندوق هایی که تاکنون با نرخ 25 تا 26 درصد سود تعهد کرده اند، خود به دنبال اوراق 24 درصدی می گردند و اوراق با نرخ 23 درصدی در بازار گیر نمی آید.

دیروز،امروز و فردای بورس

اما در گذر از این روزهای منفی و رخوت انگیز تحلیل های جالب و بعضا عمیقی در خصوص اوضاع و احوال بازار سهام منتشر می شود که مروز آن ها خالی از لطف نیست و بعضا راهگشای آینده.حسین خزلی خرازی کارگزار قدیمی و شناخته شده بورس اخیرا در تحلیلی از اوضاع فعلی بورس نکات جالبی را عنوان کرده که تیتروار آن ها را مروز می کنیم:

*اگر ما بورس را ویترین اقتصاد می بینیم نمی شود که اقتصاد خراب باشد و این ویترین شیک و تمیز و در حال رشد باشد. برعکس آن هم امکان ندارد که اقتصاد خوب باشد و بورس خراب باشد مگر اینکه رشد هیجانی و کاذب داشته و در حال واقعی شدن باشد.

*معمولا بورس چون با مردم در ارتباط است و مردم احساسی هم تصمیم می گیرند معمولا بورس ها3 تا 6 ماه بعد واکنش نشان می دهند به تغییرات اقتصاد، چه در زمان رشد و خوشبینی و چه در زمان رکود و بدبینی و از طرفی هم 15 تا 20 درصد هم اتفاقات را پررنگ تر نشان می دهند. یعنی زمانی که اقتصاد خوب است بورس 15درصد بهتر است و اگر اقتصاد بد باشد 15 درصد بورس بدتر است.

*بعد از پایان جنگ تحمیلی و در دولت اول آقای هاشمی و دوران دولت سازندگی به ریاست آقای هاشمی رفسنجانی، بورس مجددا آغاز به کار کرد. در دولت اول آقای هاشمی از سال 62 موج اول واگذاری های صنایع دولتی آغاز شد. سرعت سازندگی بسیار زیاد بود و به همین نسبت هم بورس سرعت رشد خوبی داشت پایان سال 75 . با توجه به پایان دولت سازندگی از نیمه دولت دوم آقای هاشمی تورم به شدت بالا رفت . تقریبا در نیمه دوم سال 75 بورس اوراق بهادار شروع به ریزش کرد.

*با روی کار آمدن دولت اصلاحات باز به شدت بورس منفی بود تا سال 78 و 79 یعنی تقریبا سه سال ابتدای دولت اصلاحات حجم معاملات پایین و شاخص ها منفی بود.به جرات می توان گفت از سال 79 تا سال 83 یکی از بی نظیر ترین دوران تاریخ بورس رقم خورد. هم شرکت های جدیدی پذیرفته شد و هم قیمت ها رشد بسیار زیادی داشت و حجم معاملات هم بسیار افزایش پیدا کرد.البته باید گفت بورس آن سال ها به هیچ عنوان قابل مقایسه با بورس امروز نیست. آن زمان در بهترین حالت بورس کلا 30 هزار میلیارد تومان ارزش داشت.با نزدیک شدن به اواخر دولت هشتم از نیمه سال 83 باز هم بورس شروع به منفی شدن کرد.

*با اتمام دولت اصلاحات و روی کار آمدن دولت نهم به شدت بازار منفی بود حتی نزول های 2 تا 3 درصد منفی در شاخص به صورت روزانه داشتیم. تا سال 86 که قانون جدید بورس اوراق بهادار اجرا شد و موج دوم خصوصی سازی ها آغاز شد. از سال 86 به بعد با ورود شرکت های بزرگ دولتی و فولادی ها و مخابرات بورس رونق دوباره ای پیدا کرد.البته در حال حاضر بزرگترین بنگاه های ایران در بورس پذیرفته شده است و مردم سهام آن ها را دارند.

*از سال 86 تا اواخر 89 و نیمه اول 90 در بورس اوراق بهادار رکود داشتیم، اما در سال 91 و 92 ما شاهد انفجاری بودیم که دیگر نمی توان آن را رشد شاخص نام گذاشت.

*در 9 ماهه 92 بیشترین تعداد و حجم معاملات و بازده بازار را داشتیم و این جهش شدیدی در شاخص ها ایجاد کرد. البته برخی اقتصاددان ها معتقد هستند رکود اواخر سال 92 ناشی از همان رشد ناگهانی بود.

*در سال 92 بورس 400 هزار میلیارد تومانی که با فرابورس جمعا 550 هزار میلیارد تومان ارزش داشت، با سرعتی بیش از 100 درصد رشد در 9 ماه افزایش پیدا کرد و طبیعی است که با آن شیب تند نمی توانست به مسیر خود ادامه دهد.

*دقیقا از دی ماه 92 بورس شروع به ریزش کرد و ما 23 ماه است که ما شاهد شاخص های منفی هستیم و از آن بدتر حجم معاملات کاهش پیدا کرده است.

*در بازار سرمایه گاهی شاهد زمان هایی هستیم که بازاری شاداب داریم خرید و فروش زیاد می شود، اما قیمت ها منفی است این اصلا نشانه خوبی نیست. اما برعکس زمانی است که حجم معاملات کم است اما قیمت ها در حال بالا رفتن است این هم خوب نیست.

*بازار سالم و درست بازاری است که حجم و تعداد معاملات در آن بالا باشد حال چه قیمت ها بالا برود و چه کاهش پیدا کند.

*الان بورس ما دچار این مشکل شده است که حجم معاملات حدود یک پنجم سال های رونق بورس شده است. یعنی سهامداران یا دست نگه داشته اند از خرید و فروش یا از بازار رفته اند و یا دارایی هایشان مانند یخی که در حال آب شدن است در حال کاهش است.

خانه تکانی در کابینه خسته!

در گزارش های هفتگی بورس چندین چند بار از لزوم تغییر برخی مدیران و حتی وزرا سخن گفته ایم.اخیرا غلامحسین کرباسچی شهردار اسبق تهران در تحلیلی از شرایط کنونی کشور و اقتصاد گفته است:

برخي از اين عزيزان گويي مقام وزارت را با شغل بي دردسر دوران بازنشستگي خود اشتباه گرفته اند يا فكر مي كنند وزارتخانه اي در سوئيس را اداره مي كنند نه در اقتصاد بحران زده اي چون ايران؛ برخي ها هم ظاهرا تصورشان اين است كه آن ها را گذاشته اند در طبقه بالاي ساختمان وزراتخانه كه آن ساختمان را اداره كنند و دركي از مسووليت سنگين خود ندارند يا شايد هم خسته اند!

ثبات اقتصادي فعلي نتيجه پشتيباني و اعتماد مردم به برنامه هاي دولت بوده است ولي اگر متوليان اقتصاد و توليد نه برنامه اي براي بهبود فضاي كسب و كار داشته باشند و نه رفع موانع توليد و فقط ترجيع بند تكراري و گوش خراش نرخ سود بانكي را آواز سر بدهند كه مطالبه رانتي و خسته كننده دوره رونق هم هميشه بوده است چه فايده از اين ثبات؟رييس جمهور بايد براي پسابرجام درباره اين جماعت خسته فكري بكند. تلاش هاي شخص رييس جمهور براي بهبود اوضاع مملكت و متوقف كردن روند سقوط اقتصاد كشور از چشم مردم پنهان نيست ولي اين نتيجه هم عيان است كه بالا كشيدن اقتصاد از عهده اين جماعت خسته بر نمي آيد؛ يا بايد تكاني به آنها داد يا فكري براي استراحت بهتر آن ها كرد!(به نقل از کانال علی میرزاخانی)

به واقع کرباسچی حق مطلب را در این نگارش کوتاه به خوبی ادا کرده است.بارها در همین گزارش نوشته ایم که اگر تحرکات جدی در بورس را می خواهیم،تیم اقتصادی دولت باید تغییر کند و لاغیر!

عقب نشینی 11 درصدی بورس در 2015

سال 2015 به سرآمد و جهان پر از ترس و دلهره و اضطراب از جنگ وارد سال 2016 شد.در سال 2015 هر چند بورس تهران افت 10.9 درصدی را در شاخص خود تجربه کرد اما معامله سهام در کشور امنی چون ایران در حالی که جنگ و ناامنی منطقه و نقاط زیادی از جهان را فراگرفته است،یک پیام مهم برای جهانیان داشت و آن چیزی نبود جز «صلح و دوستی»... .با این وصف امیدوار هسیتم که در سال 2016 زیان های سرمایه گذاران بورس تهران هم جبران شده و بازار سهام بتواند با عمق بیشتری به حیات خود ادامه دهد و مردم از این بازار بیشتر سود ببرند تا ضرر.

در این میان اكونوميست پیش بینی جالبی از سال 2016 داشته است:

١-موتور پرواز اقتصاد جهان تغيير خواهد كرد. از سال ٢٠٠٩، اقتصادهاي نوظهور به ويژه كشورهاي عضو بريكس موتور اقتصاد جهان بوده اند اما وضعيت اين اقتصادها به ويژه روسيه و برزيل چندان مساعد نيست و چين نيز به دوري از بحران راضي است. كشورهاي ثروتمند به ويژه آمريكا موتور اصلي اقتصاد جهان در سال ٢٠١٦ خواهند بود.

٢- در سال ٢٠١٦ جنگ بيش از صلح رشد خواهد كرد. البته تلفات كمتر از ٢٠١٥ خواهد بود. كشورها به جاي جنگ با يكديگر به سمت جنگ هاي مذهبي و ايدئولوژيكي و قوميتي پيش خواهند رفت و به متحدان خود در اين جنگ ها بيشتر كمك خواهند كرد.

٣- هيلاري كلينتون كه در ابتدا لغزش هايي داشت احتمالا به عنوان نماينده دموكرات ها وارد رقابت نهايي رياست جمهوري آمريكا شده و رييس جمهور بعدي آمريكا خواهد شد. نماينده جمهوريخواهان اما همه را غافلگير خواهد كرد؛ او نه جرج بوش خواهد بود و نه دونالد ترامپ.

٤- سال ٢٠١٦ براي ايران سال بزرگي خواهد بود و لغو تحريمها چشم انداز اقتصاد ايران را متحول خواهد كرد. سرمايه گذاران خارجي براي بازگشت به ايران كه يكي از اميدبخش ترين بازارهاي منطقه خواهد شد صف خواهند كشيد. نتايج دو انتخابات اسفندماه هم روند فعلي در ايران را تقويت خواهد كرد.

موج عرضه های اولیه به بورس می رسد/«واسپاری» هم می آید

در حالی فرابورس ایران در چند ماه گذشته عرضه های اولیه را با چند شرکت کوچک آغاز کرده است،این هفته خبر رسید که بورس تهران نیز خود را برای عرضه های اولیه آماده می کند البته نه عرضه های اولیه کوچک.

مدیرعامل گروه مالی ملت از پذیرش و درج نام شرکت واسپاری ملت در بورس تهران خبر داد.

مهدی قدمی مدیر عامل گروه مالی ملت (سهامدار عمده واسپاری ملت) با بیان این که پذیرش و درج نام شرکت واسپاری ملت توسط تامین سرمایه بانک ملت و با موافقت هیات ‌پذیرش بورس انجام شده است، گفت:شرکت واسپاری ملت از اواخر سال 88 آغاز بکار کرده و در حال حاضر با سرمایه ثبت شده 80 میلیارد تومانی یکی از مهم‌ترین شرکت‌های زیر مجموعه گروه مالی ملت به شمار می رود.

قدمی در خصوص جزئیات درج نماد "ولملت" گفت:شرکت واسپاری ملت با سرمایه 80 میلیارد تومان،عمده معاملات و فعالیت های خود را طی مراودات با ایران خودرو و سایپا در قالب انواع تسهیلات و فعالیت های لیزینگی انجام می دهد،به طوری که وزن بیشتر پرتفوی تسهیلات این شرکت در صنعت خودرو است.قدمی در خصوص برنامه های این شرکت برای سال جاری نیز عنوان کرد: یکی از برنامه های مهم شرکت در سال جاری بحث انتشار 1000میلیارد ریال اوراق مشارکت برای اعطای تسهیلات لیزینگ می باشد.

این مقام مسئول ادامه داد: اقدامات اجرایی لازم برای انتشار این اوراق انجام شده پس از اخذ مجوز از سازمان بورس منتشر خواهد شد. همچنین افزایش سرمایه این شرکت پس از عرضه سهام به عموم و اصلاح ساختار سهامداری اجرایی می شود. این افزایش سرمایه 20میلیاردتومانی از محل مطالبات و آورده در امیدنامه دیده شده است.مدیر عامل گروه مالی ملت درخصوص زمان عرضه سهام این شرکت گفت: طبق توافق انجام شده سهام شرکت با توجه به شرایط بازار سرمایه تا آخر امسال عرضه می شود که البته زمان قطعی آن با همکاری گروه مالی ملت و سازمان بورس و شرکت بورس تعیین خواهد شد.گفتنی است،مجموعه گروه مالی ملت بیش از سه هزار میلیارد تومان دارایی بانک ملت در بازار سهام را اداره می کند.

توصیه به غیرحرفه ای ها

تا زمان تثبیت شرایط صعودی بورس صبر کنید و اگر تا دو هفته آینده شاخص های بورس صعودی بود،حتما سرمایه گذاری در بورس را از طریق صندوق های سرمایه گذاری مشترک دنبال کنید.چرا که فعلا بازار سهام در پی خوش بینی ها مثبت شده و برای تشخیص بهتر شرایط باید منتظر گزارش های 9 ماهه شرکت ها هم بود.پس غیرحرفه ای ها فعلا اخبار و تحولات را رصد کنند و از افراد مورد وثوق آشنا به بورس اسامی صندوق های حرفه ای و خوشنام را جستجو کنند.در گزارش بعدی به بررسی اوضاع و احوال صندوق های در سهام می پردازیم.

در مجموع ارزش معاملات کل هفته در دو بازار بورس و فرابورس معادل 1.045 میلیارد تومان رقم خورد و ارزش معاملات خرد ( بدون معاملات بلوکی و اوراق مشارکت ) در دو بازار مزبور هم برابر با 335 میلیارد تومان بود.

شاخص بورس در این هفته از 61.420 تا 61.691 واحد رشد کرد و 0.44 درصد مثبت بود و شاخص فرابورس نیز تغییراتی شامل1.33 + درصد داشت.

*روزنامه نگار و کارشناس بازار سرمایه

منبع: عصر ایران